阿毗达磨俱舍论 第二十七卷注音

阿毗达磨俱舍论 第二十七卷

阿ā毗pí达dá磨mó俱jǜ舍shè论lùn第dì二èr十shí七qī卷jüàn

分fēn别bié智zhì品pǐn第dì七qī之zhī二èr

如rú是shì已yǐ辩biàn诸zhū智zhì差chā别bié。智zhì所suǒ成chéng德dé今jīn当dāng显xiǎn示shì。于yǘ中zhōng先xiān辩biàn佛fó不bù共gòng德dé。且qiě初chū成chéng佛fó尽jìn智zhì位wèi修xiū不bù共gòng佛fó法fǎ有yǒu十shí八bā种zhǒng。何hé谓wèi十shí八bā。颂sòng曰yüē

十shí八bā不bù共gòng法fǎ谓wèi佛fó十shí力lì等děng

论lùn曰yüē。佛fó十shí力lì四sì无wú畏wèi三sān念niàn住zhù及jí大dà悲bēi。如rú是shì合hé名míng为wéi十shí八bā不bù共gòng法fǎ。唯wéi于yǘ诸zhū佛fó尽jìn智zhì时shí修xiū。余yǘ圣shèng所suǒ无wú故gù名míng不bù共gòng。且qiě佛fó十shí力lì相xiāng别bié云yǘn何hé。颂sòng曰yüē

力lì处chù非fēi处chù十shí业yè八bā除chú灭miè道dào定dìng根gēn解jiě界jiè九jiǔ遍biàn趣qǜ九jiǔ或huò十shí宿sù住zhù死sǐ生shēng俗sú尽jìn六liù或huò十shí智zhì宿sù住zhù死sǐ生shēng智zhì依yī静jìng虑lǜ余yǘ通tōng赡shàn部bù男nán佛fó身shēn于yǘ境jìng无wú碍ài故gù

论lùn曰yüē。佛fó十shí力lì者zhě。一yī处chù非fēi处chù智zhì力lì。具jǜ以yǐ如rú来lái十shí智zhì为wéi性xìng。二èr业yè异yì熟shú智zhì力lì。八bā智zhì为wéi性xìng。谓wèi除chú灭miè道dào。三sān静jìng虑lǜ解jiě脱tuō等děng持chí等děng至zhì智zhì力lì。四sì根gēn上shàng下xià智zhì力lì。五wǔ种zhǒng种zhǒng胜shèng解jiě智zhì力lì。六liù种zhǒng种zhǒng界jiè智zhì力lì。如rú是shì四sì力lì皆jiē九jiǔ智zhì性xìng。谓wèi除chú灭miè智zhì。七qī遍biàn趣qǜ行xíng智zhì力lì。或huò声shēng显xiǎn此cǐ义yì有yǒu二èr途tú。若ruò谓wèi但dàn缘yüán能néng趣qǜ为wéi境jìng九jiǔ智zhì除chú灭miè。若ruò谓wèi亦yì缘yüán所suǒ趣qǜ为wéi境jìng十shí智zhì为wéi性xìng。八bā宿sù住zhù随suí念niàn智zhì力lì。九jiǔ死sǐ生shēng智zhì力lì。如rú是shì二èr力lì皆jiē俗sú智zhì性xìng。十shí漏lòu尽jìn智zhì力lì。或huò声shēng亦yì显xiǎn义yì有yǒu二èr途tú。若ruò谓wèi但dàn缘yüán漏lòu尽jìn为wéi境jìng六liù智zhì。除chú道dào苦kǔ集jí他tā心xīn。若ruò谓wèi漏lòu尽jìn身shēn中zhōng所suǒ得dé十shí智zhì为wéi性xìng。已yǐ辩biàn自zì性xìng。依yī地dì别bié者zhě。第dì八bā第dì九jiǔ依yī四sì静jìng虑lǜ。余yǘ八bā通tōng依yī十shí一yī地dì起qǐ。欲yǜ四sì静jìng虑lǜ未wèi至zhì中zhōng间jiān。并bìng四sì无wú色sè名míng十shí一yī地dì。已yǐ辩biàn依yī地dì。依yī身shēn别bié者zhě。皆jiē依yī赡shàn部bù男nán子zǐ佛fó身shēn。已yǐ辩biàn依yī身shēn。何hé故gù名míng力lì。以yǐ于yǘ一yī切qiè所suǒ知zhī境jìng中zhōng智zhì无wú碍ài转zhuǎn故gù名míng为wéi力lì。由yóu此cǐ十shí力lì唯wéi依yī佛fó身shēn。唯wéi佛fó已yǐ除chú诸zhū惑huò习xí气qì于yǘ一yī切qiè境jìng随suí欲yǜ能néng知zhī。余yǘ此cǐ相xiāng违wéi故gù不bù名míng力lì。如rú舍shè利lì子zǐ舍shè求qiú度dù人rén不bù能néng观guān知zhī鹰yīng所suǒ逐zhú鸽gē前qián后hòu二èr际jì生shēng多duō少shǎo等děng。如rú是shì诸zhū佛fó遍biàn于yǘ所suǒ知zhī心xīn力lì无wú边biān。云yǘn何hé身shēn力lì。颂sòng曰yüē

身shēn那nà罗luó延yán力lì或huò节jié节jié皆jiē然rán象xiàng等děng七qī十shí增zēng此cǐ触chù处chù为wéi性xìng

论lùn曰yüē。佛fó生shēng身shēn力lì等děng那nà罗luó延yán。有yǒu余yǘ师shī言yán。佛fó身shēn支zhī节jié一yī一yī皆jiē具jǜ那nà罗luó延yán力lì。大dà德dé法fǎ救jiù说shuō。诸zhū如rú来lái身shēn力lì无wú边biān。犹yóu如rú心xīn力lì。若ruò异yì此cǐ者zhě则zé诸zhū佛fó身shēn应yīng不bù能néng持chí无wú边biān心xīn力lì。大dà觉jüé独dú觉jüé及jí转zhuàn轮lún王wáng支zhī节jié相xiāng连lián如rú其qí次cì第dì似sì龙lóng蟠pán结jié连lián锁suǒ相xiāng钩gōu。故gù三sān相xiàng望wàng力lì有yǒu胜shèng劣liè。那nà罗luó延yán力lì其qí量liàng云yǘn何hé。十shí十shí倍bèi增zēng象xiàng等děng七qī力lì。谓wèi凡fán象xiàng。香xiāng象xiàng。摩mó诃hē诺nuò健jiàn那nà。钵bō罗luó塞sāi建jiàn提tí。伐fá浪làng伽gā。遮zhē怒nù罗luó。那nà罗luó延yán。后hòu后hòu力lì增zēng前qián前qián十shí倍bèi。有yǒu说shuō。前qián六liù十shí十shí倍bèi增zēng敌dí那nà罗luó延yán半bàn身shēn之zhī力lì。此cǐ力lì一yī倍bèi成chéng那nà罗luó延yán。于yǘ所suǒ说shuō中zhōng唯wéi多duō应yīng理lǐ。如rú是shì身shēn力lì触chù处chù为wéi性xìng。谓wèi所suǒ触chù中zhōng大dà种zhǒng差chā别bié。有yǒu说shuō。是shì造zào触chù离lí七qī外wài别bié有yǒu佛fó四sì无wú畏wèi相xiāng别bié云yǘn何hé。颂sòng曰yüē

四sì无wú畏wèi如rú次cì初chū十shí二èr七qī力lì

论lùn曰yüē。佛fó四sì无wú畏wèi如rú经jīng广guǎng说shuō。一yī正zhèng等děng觉jüé无wú畏wèi。十shí智zhì为wéi性xìng。犹yóu如rú初chū力lì。二èr漏lòu永yǒng尽jìn无wú畏wèi。六liù十shí智zhì性xìng。如rú第dì十shí力lì。三sān说shuō障zhàng法fǎ无wú畏wèi。八bā智zhì为wéi性xìng。如rú第dì二èr力lì。四sì说shuō出chū道dào无wú畏wèi。九jiǔ十shí智zhì性xìng。如rú第dì七qī力lì。如rú何hé于yǘ智zhì立lì无wú畏wèi名míng。此cǐ无wú畏wèi名míng目mù无wú怯qiè惧jǜ。由yóu有yǒu智zhì故gù不bù怯qiè惧jǜ他tā。故gù无wú畏wèi名míng目mù诸zhū智zhì体tǐ。理lǐ实shí无wú畏wèi是shì智zhì所suǒ成chéng。不bù应yīng说shuō言yán体tǐ即jí是shì智zhì。佛fó三sān念niàn住zhù相xiàng别bié云yǘn何hé。颂sòng曰yüē

三sān念niàn住zhù念niàn慧huì缘yüán顺shùn违wéi俱jǜ境jìng

论lùn曰yüē。佛fó三sān念niàn住zhù如rú经jīng广guǎng说shuō。诸zhū弟dì子zǐ众zhòng一yī向xiàng恭gōng敬jìng能néng正zhèng受shòu行xíng。如rú来lái缘yüán之zhī不bù生shēng欢huān喜xǐ。舍shè而ér安ān住zhù正zhèng念niàn正zhèng知zhī。是shì谓wèi如rú来lái第dì一yī念niàn住zhù。诸zhū弟dì子zǐ众zhòng唯wéi不bù恭gōng敬jìng不bù正zhèng受shòu行xíng。如rú来lái缘yüán之zhī不bù生shēng忧yōu戚qī。舍shè而ér安ān住zhù正zhèng念niàn正zhèng知zhī。是shì谓wèi如rú来lái第dì二èr念niàn住zhù。诸zhū弟dì子zǐ众zhòng一yī类lèi恭gōng敬jìng能néng正zhèng受shòu行xíng。一yī类lèi不bù敬jìng不bù正zhèng受shòu行xíng。如rú来lái缘yüán之zhī不bù生shēng欢huān戚qī。舍shè而ér安ān住zhù正zhèng念niàn正zhèng知zhī。是shì谓wèi如rú来lái第dì三sān念niàn住zhù。此cǐ三sān皆jiē用yòng念niàn慧huì为wéi体tǐ。诸zhū大dà声shēng闻wén亦yì于yǘ弟dì子zǐ顺shùn违wéi俱jǜ境jìng离lí欢huān戚qī俱jǜ。此cǐ何hé名míng为wéi不bù共gòng佛fó法fǎ。唯wéi佛fó于yǘ此cǐ并bìng习xí断duàn故gù。或huò诸zhū弟dì子zǐ随suí属shǔ如rú来lái有yǒu顺shùn违wéi俱jǜ。应yīng甚shèn欢huān戚qī。佛fó能néng不bù起qǐ可kě谓wèi希xī奇qí。非fēi属shǔ诸zhū声shēng闻wén不bù起qǐ非fēi奇qí特tè故gù。唯wéi在zài佛fó得de不bù共gòng名míng。诸zhū佛fó大dà悲bēi云yǘn何hé相xiāng别bié。颂sòng曰yüē

大dà悲bēi唯wéi俗sú智zhì资zī粮liáng行háng相xiāng境jìng平píng等děng上shàng品pǐn故gù异yì悲bēi由yóu八bā因yīn

论lùn曰yüē。如rú来lái大dà悲bēi俗sú智zhì为wéi性xìng。若ruò异yì此cǐ者zhě则zé不bù能néng缘yüán一yī切qiè有yǒu情qíng。亦yì不bù能néng作zuò三sān苦kǔ行xíng相xiàng。如rú共gòng有yǒu悲bēi。此cǐ大dà悲bēi名míng依yī何hé义yì立lì。依yī五wǔ义yì故gù此cǐ立lì大dà名míng。一yī由yóu资zī粮liáng故gù大dà。谓wèi大dà福fú德dé智zhì慧huì资zī粮liáng所suǒ成chéng办bàn故gù。二èr由yóu行xíng相xiāng故gù大dà。谓wèi此cǐ力lì能néng于yǘ三sān苦kǔ境jìng作zuò行xíng相xiāng故gù。三sān由yóu所suǒ缘yüán故gù大dà。谓wèi此cǐ总zǒng以yǐ三sān界jiè有yǒu情qíng为wéi所suǒ缘yüán故gù。四sì由yóu平píng等děng故gù大dà。谓wèi此cǐ等děng于yǘ一yī切qiè有yǒu情qíng作zuò利lì乐lè故gù。五wǔ由yóu上shàng品pǐn故gù大dà。谓wèi最zuì上shàng品pǐn更gèng无wú余yǘ悲bēi能néng齐qí此cǐ故gù。此cǐ与yǚ悲bēi异yì由yóu八bā种zhǒng因yīn。一yī由yóu自zì性xìng。无wú痴chī无wú嗔chēn自zì性xìng异yì故gù。二èr由yóu行xíng相xiàng。三sān苦kǔ一yī苦kǔ行xíng相xiāng异yì故gù。三sān由yóu所suǒ缘yüán。三sān界jiè一yī界jiè所suǒ缘yüán异yì故gù。四sì由yóu依yī地dì。第dì四sì静jìng虑lǜ通tōng余yǘ异yì故gù。五wǔ由yóu依yī身shēn。唯wéi佛fó通tōng余yǘ身shēn有yǒu异yì故gù。六liù由yóu证zhèng得dé。离lí有yǒu顶dǐng欲yǜ证zhèng得de异yì故gù。七qī由yóu救jiù济jì。事shì成chéng希xī望wàng救jiù济jì异yì故gù。八bā由yóu哀āi愍mǐn。平píng等děng不bù等děng哀āi愍mǐn异yì故gù。已yǐ辩biàn佛fó德dé异yì余yǘ有yǒu情qíng。诸zhū佛fó相xiāng望wàng法fǎ皆jiē等děng不bù。颂sòng曰yüē

由yóu资zī粮liáng法fǎ身shēn利lì他tā佛fó相xiāng似sì寿shòu种chóng姓xìng量liàng等děng诸zhū佛fó有yǒu差chā别bié

论lùn曰yüē。由yóu三sān事shì故gù诸zhū佛fó皆jiē等děng。一yī由yóu资zī粮liáng等děng圆yüán满mǎn故gù。二èr由yóu法fǎ身shēn等děng成chéng办bàn故gù。三sān由yóu利lì他tā等děng究jiū竟jìng故gù。由yóu寿shòu种chóng姓xìng身shēn量liàng等děng殊shū。诸zhū佛fó相xiāng望wàng容róng有yǒu差chā别bié。寿shòu异yì谓wèi佛fó寿shòu有yǒu短duǎn长cháng。种zhǒng异yì谓wèi佛fó生shēng刹chà帝dì利lì婆pó罗luó门mén种zhǒng。姓xìng异yì谓wèi佛fó姓xìng乔qiáo答dá摩mó迦jiā叶yè波bō等děng。量liàng异yì谓wèi佛fó身shēn有yǒu小xiǎo大dà。等děng言yán显xiǎn诸zhū佛fó法fǎ住zhù久jiǔ近jìn等děng。如rú是shì有yǒu异yì由yóu出chū世shì时shí所suǒ化huà有yǒu情qíng机jī宜yí别bié故gù。诸zhū有yǒu智zhì者zhě思sī惟wéi如rú来lái三sān种zhǒng圆yüán德dé深shēn生shēng爱ài敬jìng。其qí三sān者zhě何hé。一yī因yīn圆yüán德dé。二èr果guǒ圆yüán德dé。三sān恩ēn圆yüán德dé。初chū因yīn圆yüán德dé复fù有yǒu四sì种zhǒng。一yī无wú余yǘ修xiū。福fú德dé智zhì慧huì二èr种zhǒng资zī粮liáng修xiū无wú遗yí故gù。二èr长cháng时shí修xiū。经jīng三sān大dà劫jié阿ā僧sēng企qǐ耶yē修xiū无wú倦jüàn故gù。三sān无wú间jiàn修xiū。精jīng勤qín勇yǒng猛měng刹chà那nà刹chà那nà修xiū无wú废fèi故gù。四sì尊zūn重chóng修xiū。恭gōng敬jìng所suǒ学xüé无wú所suǒ顾gù惜xī修xiū无wú慢màn故gù。次cì果guǒ圆yüán德dé亦yì有yǒu四sì种zhǒng。一yī智zhì圆yüán德dé。二èr断duàn圆yüán德dé。三sān威wēi势shì圆yüán德dé。四sì色sè身shēn圆yüán德dé。智zhì圆yüán德dé有yǒu四sì种zhǒng。一yī无wú师shī智zhì。二èr一yī切qiè智zhì。三sān一yī切qiè种zhǒng智zhì。四sì无wú功gōng用yòng智zhì断duàn圆yüán德dé有yǒu四sì种zhǒng。一yī一yī切qiè烦fán恼nǎo断duàn。二èr一yī切qiè定dìng障zhàng断duàn。三sān毕bì竟jìng断duàn。四sì并bìng习xí断duàn。威wēi势shì圆yüán德dé有yǒu四sì种zhǒng。一yī于yǘ外wài境jìng化huà变biàn住zhù持chí自zì在zài威wēi势shì。二èr于yǘ寿shòu量liàng若ruò促cù若ruò延yán自zì在zài威wēi势shì。三sān于yǘ空kōng障zhàng极jí远yüǎn速sù行xíng小xiǎo大dà相xiāng入rù自zì在zài威wēi势shì。四sì令lìng世shì间jiān种zhǒng种zhǒng本běn性xìng法fǎ尔ěr转zhuǎn胜shèng希xī奇qí威wēi势shì。威wēi势shì圆yüán德dé复fù有yǒu四sì种zhǒng。一yī难nán化huà必bì能néng化huà。二èr答dá难nán必bì决jüé疑yí。三sān立lì教jiào必bì出chū离lí。四sì恶è党dǎng必bì能néng伏fú。色sè身shēn圆yüán德dé有yǒu四sì种zhǒng。一yī具jǜ众zhòng相xiàng。二èr具jǜ随suí好hǎo。三sān具jǜ大dà力lì。四sì内nèi身shēn骨gǔ坚jiān越yüè金jīn刚gāng。外wài发fā神shén光guāng逾yǘ百bǎi千qiān日rì。后hòu恩ēn圆yüán德dé亦yì有yǒu四sì种zhǒng。谓wèi令lìng永yǒng解jiě脱tuō三sān恶è趣qǜ生shēng死sǐ。或huò能néng安ān置zhì善shàn趣qǜ三sān乘chéng。总zǒng说shuō如rú来lái圆yüán德dé如rú是shì。若ruò别bié分fēn析xī则zé有yǒu无wú边biān。唯wéi佛fó世shì尊zūn能néng知zhī能néng说shuō。要yào留liú命mìng行xíng经jīng多duō大dà劫jié阿ā僧sēng企qǐ耶yē说shuō乃nǎi可kě尽jìn。如rú是shì则zé显xiǎn佛fó世shì尊zūn身shēn具jǜ有yǒu无wú边biān殊shū胜shèng奇qí特tè因yīn果guǒ恩ēn德dé如rú大dà宝bǎo山shān。有yǒu诸zhū愚yǘ夫fū自zì乏fá众zhòng德dé。虽suī闻wén如rú是shì佛fó功gōng德dé山shān及jí所suǒ说shuō法fǎ不bù能néng信xìn重zhòng。诸zhū有yǒu智zhì者zhě闻wén说shuō如rú斯sī生shēng信xìn重zhòng心xīn彻chè于yǘ骨gǔ髓suǐ。彼bǐ由yóu一yī念niàn极jí信xìn重zhòng心xīn转zhuǎn灭miè无wú边biān不bù定dìng恶è业yè。摄shè受shòu殊shū胜shèng人rén天tiān涅niè槃pán。故gù说shuō如rú来lái出chū现xiàn于yǘ世shì为wéi诸zhū智zhì者zhě无wú上shàng福fú田tián。依yī之zhī引yǐn生shēng不bù空kōng可kě爱ài殊shū胜shèng速sù疾jí究jiū竟jìng果guǒ故gù。如rú薄báo伽gā梵fàn自zì说shuō颂sòng言yán

若ruò于yǘ佛fó福fú田tián能néng殖zhí少shǎo分fēn善shàn初chū获huò胜shèng善shàn趣qǜ后hòu必bì得dé涅niè槃pán

已yǐ说shuō如rú来lái不bù共gòng功gōng德dé。共gòng功gōng德dé今jīn当dāng辩biàn。颂sòng曰yüē

复fù有yǒu余yǘ佛fó法fǎ共gòng余yǘ圣shèng异yì生shēng谓wèi无wú诤zhèng愿yüàn智zhì无wú碍ài解jiě等děng德dé

论lùn曰yüē。世shì尊zūn复fù有yǒu无wú量liàng功gōng德dé。与yǚ余yǘ圣shèng者zhě及jí异yì生shēng共gòng。谓wèi无wú诤zhèng愿yüàn智zhì无wú碍ài解jiě通tōng静jìng虑lǜ无wú色sè等děng至zhì等děng持chí无wú量liàng解jiě脱tuō胜shèng处chù遍biàn处chù等děng。随suí其qí所suǒ应yīng。谓wèi前qián三sān门mén唯wéi共gòng余yǘ圣shèng。通tōng静jìng虑lǜ等děng亦yì共gòng异yì生shēng。前qián三sān门mén中zhōng且qiě辩biàn无wú诤zhèng。颂sòng曰yüē

无wú诤zhèng世shì俗sú智zhì后hòu静jìng虑lǜ不bù动dòng三sān洲zhōu缘yüán未wèi生shēng欲yǜ界jiè有yǒu事shì惑huò

论lùn曰yüē。言yán无wú诤zhèng者zhě。谓wèi阿ā罗luó汉hàn观guān有yǒu情qíng苦kǔ由yóu烦fán恼nǎo生shēng。自zì知zhī己jǐ身shēn福fú田tián中zhōng胜shèng。恐kǒng他tā烦fán恼nǎo复fù缘yüán己jǐ生shēng。故gù思sī引yǐn发fā如rú是shì相xiāng智zhì。由yóu此cǐ方fāng便biàn令lìng他tā有yǒu情qíng不bù缘yüán己jǐ身shēn生shēng贪tān嗔chēn等děng。此cǐ行xíng能néng息xī诸zhū有yǒu情qíng类lèi烦fán恼nǎo诤zhèng故gù得de无wú诤zhèng名míng。此cǐ行xíng但dàn以yǐ俗sú智zhì为wéi性xìng。第dì四sì静jìng虑lǜ为wéi其qí所suǒ依yī。乐lè通tōng行xíng中zhōng最zuì为wéi胜shèng故gù。不bù动dòng应yīng果guǒ能néng起qǐ非fēi余yǘ。余yǘ尚shàng不bù能néng自zì防fáng起qǐ惑huò。况kuàng能néng止zhǐ息xī他tā身shēn烦fán恼nǎo。此cǐ唯wéi依yī止zhǐ三sān洲zhōu人rén身shēn。缘yüán欲yǜ未wèi来lái有yǒu事shì烦fán恼nǎo。勿wù他tā烦fán恼nǎo缘yüán己jǐ生shēng故gù。诸zhū无wú事shì惑huò不bù可kě遮zhē防fáng。内nèi起qǐ随suí应yīng总zǒng缘yüán境jìng故gù。辩biàn无wú诤zhèng已yǐ。次cì辩biàn愿yüàn智zhì。颂sòng曰yüē

愿yüàn智zhì能néng遍biàn缘yüán余yǘ如rú无wú诤zhèng说shuō

论lùn曰yüē。以yǐ愿yüàn为wèi先xiān引yǐn妙miào智zhì起qǐ如rú愿yüàn而ér了le故gù名míng愿yüàn智zhì。此cǐ智zhì自zì性xìng地dì种zhǒng性xìng身shēn与yǚ无wú诤zhèng同tóng。但dàn所suǒ缘yüán别bié。以yǐ一yī切qiè法fǎ为wéi所suǒ缘yüán故gù。毗pí婆pó沙shā者zhě作zuò如rú是shì言yán。愿yüàn智zhì不bù能néng证zhèng知zhī无wú色sè。观guān彼bǐ因yīn行xíng及jí彼bǐ等děng流liú差chā别bié。故gù知zhī如rú田tián夫fū类lèi。诸zhū有yǒu欲yǜ起qǐ此cǐ愿yüàn智zhì时shí。先xiān发fā诚chéng愿yüàn求qiú知zhī彼bǐ境jìng。便biàn入rù边biān际jì第dì四sì静jìng虑lǜ以yǐ为wéi加jiā行xíng。从cóng此cǐ无wú间jiàn随suí所suǒ入rù定dìng势shì力lì胜shèng劣liè。如rú先xiān愿yüàn力lì引yǐn正zhèng智zhì起qǐ。于yǘ所suǒ求qiú境jìng皆jiē如rú实shí知zhī。已yǐ辩biàn愿yüàn智zhì。无wú碍ài解jiě者zhě。颂sòng曰yüē

无wú碍ài解jiě有yǒu四sì谓wèi法fǎ义yì词cí辩biàn名míng义yì言yán说shuō道dào无wú退tuì智zhì为wéi性xìng法fǎ词cí唯wéi俗sú智zhì五wǔ二èr地dì为wéi依yī义yì十shí六liù辩biàn九jiǔ皆jiē依yī一yī切qiè地dì但dàn得de必bì具jǜ四sì余yǘ如rú无wú诤zhèng说shuō

论lùn曰yüē。诸zhū无wú碍ài解jiě总zǒng说shuō有yǒu四sì。一yī法fǎ无wú碍ài解jiě。二èr义yì无wú碍ài解jiě。三sān词cí无wú碍ài解jiě。四sì辩biàn无wú碍ài解jiě。此cǐ四sì总zǒng说shuō如rú其qí次cì第dì以yǐ缘yüán名míng义yì言yán及jí说shuō道dào不bù可kě退tuì转zhuǎn智zhì为wéi自zì性xìng。谓wèi无wú退tuì智zhì缘yüán能néng诠qüán法fǎ名míng句jǜ文wén身shēn立lì为wéi第dì一yī。缘yüán所suǒ诠qüán义yì立lì为wéi第dì二èr。缘yüán方fāng言yán词cí立lì为wéi第dì三sān。缘yüán应yīng正zhèng理lǐ无wú滞zhì碍ài说shuō及jí缘yüán自zì在zài定dìng慧huì二èr道dào立lì为wéi第dì四sì。此cǐ则zé总zǒng说shuō无wú碍ài解jiě体tǐ兼jiān显xiǎn所suǒ缘yüán。于yǘ中zhōng法fǎ词cí二èr无wú碍ài解jiě唯wéi俗sú智zhì摄shè。缘yüán名míng身shēn等děng及jí世shì言yán词cí事shì境jìng界jiè故gù。法fǎ无wú碍ài解jiě通tōng依yī五wǔ地dì。谓wèi欲yǜ界jiè四sì静jìng虑lǜ。以yǐ于yǘ上shàng地dì无wú名míng等děng故gù。词cí无wú碍ài解jiě唯wéi依yī二èr地dì。谓wèi欲yǜ界jiè初chū静jìng虑lǜ。以yǐ于yǘ上shàng地dì无wú寻xǘn伺sì故gù。义yì无wú碍ài解jiě十shí六liù智zhì摄shè。谓wèi若ruò诸zhū法fǎ皆jiē名míng为wéi义yì。义yì无wú碍ài解jiě则zé十shí智zhì摄shè。若ruò唯wéi涅niè槃pán名míng为wéi义yì者zhě。义yì无wú碍ài解jiě则zé六liù智zhì摄shè。谓wèi俗sú法fǎ类lèi灭miè尽jìn无wú生shēng。辩biàn无wú碍ài解jiě九jiǔ智zhì所suǒ摄shè。谓wèi唯wéi除chú灭miè。缘yüán说shuō道dào故gù此cǐ二èr通tōng依yī一yī切qiè地dì起qǐ。谓wèi依yī欲yǜ界jiè乃nǎi至zhì有yǒu顶dǐng。辩biàn无wú碍ài解jiě于yǘ说shuō道dào中zhōng许xǚ随suí缘yüán一yī皆jiē得de起qǐ故gù。施shī设shè足zú论lùn释shì此cǐ四sì言yán。缘yüán名míng句jǜ文wén此cǐ所suǒ诠qüán义yì即jí此cǐ一yī二èr多duō男nán女nǚ等děng言yán别bié此cǐ无wú滞zhì说shuō及jí所suǒ依yī道dào无wú退tuì转zhuǎn智zhì。如rú次cì建jiàn立lì法fǎ义yì词cí辩biàn无wú碍ài解jiě名míng。由yóu此cǐ显xiǎn成chéng四sì种zhǒng次cì第dì。有yǒu余yǘ师shī说shuō。词cí谓wèi一yī切qiè训xǜn释shì言yán词cí。如rú有yǒu说shuō言yán有yǒu变biàn碍ài故gù名míng为wéi色sè等děng。辩biàn谓wèi展zhǎn转zhuǎn言yán无wú滞zhì碍ài。传chuán说shuō。此cǐ四sì无wú碍ài解jiě生shēng如rú次cì串chuàn习xí算suàn计jì佛fó语yǚ声shēng明míng因yīn明míng为wéi前qián加jiā行xíng。若ruò于yǘ四sì处chù未wèi得dé善shàn巧qiǎo必bì不bù能néng生shēng无wú碍ài解jiě故gù。理lǐ实shí一yī切qiè无wú碍ài解jiě生shēng唯wéi学xüé佛fó语yǚ能néng为wéi加jiā行xíng。如rú是shì四sì种zhǒng无wú碍ài解jiě中zhōng。随suí得dé一yī时shí必bì具jǜ得dé四sì。非fēi不bù具jǜ四sì可kě名míng为wéi得dé。此cǐ四sì所suǒ缘yüán自zì性xìng依yī地dì与yǚ前qián无wú诤zhèng差chā别bié如rú是shì。种zhǒng性xìng依yī身shēn如rú无wú诤zhèng说shuō。如rú是shì所suǒ说shuō无wú诤zhèng行xíng等děng。颂sòng曰yüē

六liù依yī边biān际jì得de边biān际jì六liù后hòu定dìng遍biàn顺shùn至zhì究jiū竟jìng佛fó余yǘ加jiā行xíng得dé

论lùn曰yüē。无wú诤zhèng愿yüàn智zhì四sì无wú碍ài解jiě六liù种zhǒng皆jiē依yī边biān际jì定dìng得dé。边biān际jì静jìng虑lǜ体tǐ有yǒu六liù种zhǒng。前qián六liù除chú词cí加jiā余yǘ边biān际jì。词cí无wú碍ài解jiě虽suī依yī彼bǐ得dé而ér体tǐ非fēi彼bǐ静jìng虑lǜ所suǒ收shōu。边biān际jì名míng但dàn依yī第dì四sì静jìng虑lǜ故gù。此cǐ一yī切qiè地dì遍biàn所suǒ随suí顺shùn故gù增zēng至zhì究jiū竟jìng故gù。得dé边biān际jì名míng。云yǘn何hé此cǐ名míng遍biàn所suǒ随suí顺shùn。谓wèi正zhèng修xiū学xüé此cǐ静jìng虑lǜ时shí。从cóng欲yǜ界jiè心xīn入rù初chū静jìng虑lǜ。次cì第dì顺shùn入rù乃nǎi至zhì有yǒu顶dǐng。复fù从cóng有yǒu顶dǐng入rù无wú所suǒ有yǒu。次cì第dì逆nì入rù乃nǎi至zhì欲yǜ界jiè。复fù从cóng欲yǜ界jiè次cì第dì顺shùn入rù。展zhǎn转zhuǎn乃nǎi至zhì第dì四sì静jìng虑lǜ。名míng一yī切qiè地dì遍biàn所suǒ随suí顺shùn。云yǘn何hé此cǐ名míng增zēng至zhì究jiū竟jìng。谓wèi专zhuān修xiū习xí第dì四sì静jìng虑lǜ。从cóng下xià至zhì中zhōng从cóng中zhōng至zhì上shàng。如rú是shì三sān品pǐn复fù各gè分fēn三sān。上shàng上shàng品pǐn生shēng名míng至zhì究jiū竟jìng。如rú是shì静jìng虑lǜ得de边biān际jì名míng。此cǐ中zhōng边biān名míng显xiǎn无wú越yüè义yì。胜shèng无wú越yüè此cǐ故gù名míng为wéi边biān。际jì言yán为wéi显xiǎn类lèi义yì极jí义yì。如rú说shuō四sì际jì及jí实shí际jì言yán。除chú佛fó所suǒ余yǘ一yī切qiè圣shèng者zhě。所suǒ说shuō六liù种zhǒng唯wéi加jiā行xíng得dé。非fēi离lí染rǎn得dé。非fēi皆jiē得de故gù。唯wéi佛fó于yǘ此cǐ亦yì离lí染rǎn得dé。诸zhū佛fó功gōng德dé初chū尽jìn智zhì时shí由yóu离lí染rǎn故gù一yī切qiè顿dùn得dé。后hòu时shí随suí欲yǜ能néng引yǐn现xiàn前qián。不bù由yóu加jiā行xíng。以yǐ佛fó世shì尊zūn于yǘ一yī切qiè法fǎ自zì在zài转zhuǎn故gù。已yǐ辩biàn前qián三sān唯wéi共gòng余yǘ圣shèng德dé。于yǘ亦yì共gòng凡fán德dé。且qiě应yīng辩biàn通tōng。颂sòng曰yüē

通tōng六liù谓wèi神shén境jìng天tiān眼yǎn耳ěr他tā心xīn宿sù住zhù漏lòu尽jìn通tōng解jiě脱tuō道dào慧huì摄shè四sì俗sú他tā心xīn五wǔ漏lòu尽jìn通tōng如rú力lì五wǔ依yī四sì静jìng虑lǜ自zì下xià地dì为wéi境jìng声shēng闻wén麟lín喻yǜ佛fó二èr三sān千qiān无wú数shù未wèi曾céng由yóu加jiā行xíng曾céng修xiū离lí染rǎn得de念niàn住zhù初chū三sān身shēn他tā心xīn三sān余yǘ四sì天tiān眼yǎn耳ěr无wú记jì余yǘ四sì通tōng唯wéi善shàn

论lùn曰yüē。通tōng有yǒu六liù种zhǒng。一yī神shén境jìng智zhì证zhèng通tōng。二èr天tiān眼yǎn智zhì证zhèng通tōng。三sān天tiān耳ěr智zhì证zhèng通tōng。四sì他tā心xīn智zhì证zhèng通tōng。五wǔ宿sù住zhù随suí念niàn智zhì证zhèng通tōng。六liù漏lòu尽jìn智zhì证zhèng通tōng。虽suī六liù通tōng中zhōng第dì六liù唯wéi圣shèng然rán其qí前qián五wǔ异yì生shēng亦yì得dé。依yī总zǒng相xiāng说shuō亦yì共gòng异yì生shēng。如rú是shì六liù通tōng解jiě脱tuō道dào摄shè。慧huì为wéi自zì性xìng。如rú沙shā门mén果guǒ。解jiě脱tuō道dào言yán显xiǎn出chū障zhàng义yì。神shén境jìng等děng四sì唯wéi俗sú智zhì摄shè。他tā心xīn通tōng五wǔ智zhì摄shè。谓wèi法fǎ类lèi道dào世shì俗sú他tā心xīn。漏lòu尽jìn通tōng如rú力lì说shuō。谓wèi或huò六liù或huò十shí智zhì。由yóu此cǐ已yǐ显xiǎn漏lòu尽jìn智zhì通tōng依yī一yī切qiè地dì缘yüán一yī切qiè境jìng。前qián之zhī五wǔ通tōng依yī四sì静jìng虑lǜ。何hé缘yüán此cǐ五wǔ不bù依yī无wú色sè。初chū三sān别bié缘yüán色sè为wéi境jìng故gù。修xiū他tā心xīn通tōng色sè为wéi门mén故gù。修xiū宿sù住zhù通tōng渐jiàn次cì忆yì念niàn分fēn位wèi差chā别bié方fāng得de成chéng故gù。成chéng时shí能néng缘yüán处chù性xìng等děng故gù。依yī无wú色sè地dì无wú如rú是shì能néng。诸zhū有yǒu欲yǜ修xiū他tā心xīn通tōng者zhě。先xiān审shěn观guān己jǐ身shēn心xīn二èr相xiāng前qián后hòu变biàn异yì展zhǎn转zhuǎn相xiāng随suí。后hòu复fù审shěn观guān他tā身shēn心xīn相xiàng。由yóu此cǐ加jiā行xíng渐jiàn次cì得de成chéng。成chéng已yǐ不bù观guān自zì心xīn诸zhū色sè。于yǘ他tā心xīn等děng能néng如rú实shí知zhī。诸zhū有yǒu欲yǜ修xiū宿sù住zhù通tōng者zhě。先xiān自zì审shěn察chá次cì前qián灭miè心xīn。渐jiàn复fù逆nì观guān此cǐ生shēng分fèn位wèi前qián前qián差chā别bié至zhì结jié生shēng心xīn。乃nǎi至zhì能néng忆yì知zhī中zhōng有yǒu前qián一yī念niàn名míng自zì宿sù住zhù加jiā行xíng已yǐ成chéng。为wèi忆yì念niàn他tā加jiā行xíng亦yì尔ěr。此cǐ通tōng初chū起qǐ唯wéi次cì第dì知zhī。串chuàn习xí成chéng时shí亦yì能néng超chāo忆yì。诸zhū所suǒ忆yì事shì要yào曾céng领lǐng受shòu。忆yì净jìng居jǖ者zhě昔xī曾céng闻wén故gù。从cóng无wú色sè殁mò来lái生shēng此cǐ者zhě。依yī他tā相xiāng续xǜ初chū起qǐ此cǐ通tōng。所suǒ余yǘ亦yì依yī自zì相xiāng续xǜ起qǐ。修xiū神shén境jìng等děng前qián三sān通tōng时shí。思sī轻qīng光guāng声shēng以yǐ为wéi加jiā行xíng。成chéng已yǐ自zì在zài随suí所suǒ应yīng为wéi。故gù此cǐ五wǔ通tōng不bù依yī无wú色sè。又yòu诸zhū无wú色sè观guān减jiǎn止zhǐ增zēng。五wǔ通tōng必bì依yī止zhǐ观guān均jǖn地dì。未wèi至zhì等děng地dì由yóu此cǐ已yǐ遮zhē。如rú是shì五wǔ通tōng境jìng唯wéi自zì下xià。且qiě如rú神shén境jìng随suí依yī何hé地dì。于yǘ自zì下xià地dì行xíng化huà自zì在zài。于yǘ上shàng不bù然rán。势shì力lì劣liè故gù。余yǘ四sì亦yì尔ěr。随suí其qí所suǒ应yīng。是shì故gù无wú能néng取qǚ无wú色sè界jiè他tā心xīn宿sù住zhù为wéi二èr通tōng境jìng。即jí此cǐ五wǔ通tōng于yǘ世shì界jiè境jìng作zuò用yòng广guǎng陕shǎn诸zhū圣shèng不bù同tóng。谓wèi大dà声shēng闻wén麟lín喻yǜ大dà觉jüé不bù极jí作zuò意yì如rú次cì能néng于yǘ一yī二èr三sān千qiān诸zhū世shì界jiè境jìng。起qǐ行xíng化huà等děng自zì在zài作zuò用yòng。若ruò极jí作zuò意yì如rú次cì能néng于yǘ二èr千qiān三sān千qiān无wú数shù世shì界jiè。如rú是shì五wǔ通tōng若ruò有yǒu殊shū胜shèng势shì用yòng猛měng利lì从cóng无wú始shǐ来lái曾céng未wèi得dé者zhě由yóu加jiā行xíng得dé。若ruò曾céng串chuàn习xí无wú胜shèng势shì用yòng及jí彼bǐ种zhǒng类lèi由yóu离lí染rǎn得dé。若ruò起qǐ现xiàn前qián皆jiē由yóu加jiā行xíng。佛fó于yǘ一yī切qiè皆jiē离lí染rǎn得dé。随suí欲yǜ现xiàn前qián不bù由yóu加jiā行xíng。六liù中zhōng前qián三sān唯wéi身shēn念niàn住zhù。但dàn缘yüán色sè故gù。谓wèi神shén境jìng通tōng缘yüán四sì外wài处chù色sè香xiāng味wèi触chù。天tiān眼yǎn缘yüán色sè。天tiān耳ěr缘yüán声shēng。若ruò尔ěr何hé缘yüán说shuō死sǐ生shēng智zhì知zhī有yǒu情qíng类lèi由yóu现xiàn身shēn中zhōng成chéng身shēn语yǚ意yì诸zhū恶è行xíng等děng。非fēi天tiān眼yǎn通tōng能néng知zhī此cǐ事shì。有yǒu别bié胜shèng智zhì是shì通tōng眷jüàn属shǔ。依yī圣shèng身shēn起qǐ能néng如rú是shì知zhī。是shì天tiān眼yǎn通tōng力lì所suǒ引yǐn故gù。与yǚ通tōng合hé立lì死sǐ生shēng智zhì名míng。他tā心xīn智zhì通tōng三sān念niàn住zhù摄shè。谓wèi受shòu心xīn法fǎ。缘yüán心xīn等děng故gù。宿sù住zhù漏lòu尽jìn四sì念niàn住zhù摄shè。通tōng缘yüán五wǔ蕴yǜn一yī切qiè境jìng故gù。此cǐ六liù通tōng中zhōng天tiān眼yǎn天tiān耳ěr无wú记jì性xìng摄shè。许xǚ此cǐ二èr体tǐ是shì眼yǎn耳ěr识shí相xiàng应yìng慧huì故gù。若ruò尔ěr宁níng说shuō依yī四sì静jìng虑lǜ。随suí根gēn说shuō故gù亦yì无wú有yǒu失shī。谓wèi所suǒ依yī止zhǐ眼yǎn耳ěr二èr根gēn由yóu四sì静jìng虑lǜ力lì所suǒ引yǐn起qǐ即jí彼bǐ地dì摄shè故gù。依yī四sì地dì通tōng依yī根gēn故gù说shuō依yī四sì言yán。或huò此cǐ依yī通tōng无wú间jiàn道dào说shuō。通tōng无wú间jiàn道dào依yī四sì地dì故gù。余yǘ之zhī四sì通tōng性xìng皆jiē是shì善shàn。若ruò尔ěr何hé故gù品pǐn类lèi足zú言yán通tōng云yǘn何hé谓wèi善shàn慧huì。彼bǐ据jǜ多duō分fēn。或huò就jiù胜shèng说shuō。如rú契qì经jīng说shuō。无wú学xüé三sān明míng。彼bǐ于yǘ六liù通tōng以yǐ何hé为wéi性xìng。颂sòng曰yüē

第dì五wǔ二èr六liù明míng治zhì三sān际jì愚yǘ故gù后hòu真zhēn二èr假jiǎ说shuō学xüé有yǒu闇àn非fēi明míng

论lùn曰yüē。言yán三sān明míng者zhě。一yī宿xiǔ住zhù智zhì证zhèng明míng。二èr死sǐ生shēng智zhì证zhèng明míng。三sān漏lòu尽jìn智zhì证zhèng明míng。如rú其qí次cì第dì以yǐ无wú学xüé位wèi摄shè第dì五wǔ二èr六liù通tōng为wéi其qí自zì性xìng。六liù中zhōng三sān种zhǒng独dú名míng明míng者zhě。如rú次cì对duì治zhì三sān际jì愚yǘ故gù。谓wèi宿sù住zhù智zhì通tōng治zhì前qián际jì愚yǘ。死sǐ生shēng智zhì通tōng治zhì后hòu际jì愚yǘ。漏lòu尽jìn智zhì通tōng治zhì中zhōng际jì愚yǘ。此cǐ三sān皆jiē名míng无wú学xüé明míng者zhě。俱jǜ在zài无wú学xüé身shēn中zhōng起qǐ故gù。于yǘ中zhōng最zuì后hòu容róng有yǒu是shì真zhēn。通tōng无wú漏lòu故gù。余yǘ二èr假jiǎ说shuō。体tǐ唯wéi非fēi学xüé非fēi无wú学xüé故gù。有yǒu学xüé身shēn中zhōng有yǒu愚yǘ闇àn故gù。虽suī有yǒu前qián二èr不bù立lì为wéi明míng。虽suī有yǒu暂zàn时shí伏fú灭miè愚yǘ闇àn。后hòu还hái被bèi蔽bì故gù不bù名míng明míng。契qì经jīng说shuō有yǒu三sān种zhǒng示shì导dǎo。彼bǐ于yǘ六liù通tōng以yǐ何hé为wéi体tǐ。颂sòng曰yüē

第dì一yī四sì六liù导dǎo教jiào诫jiè导dǎo为wéi尊zūn定dìng由yóu通tōng所suǒ成chéng引yǐn利lì乐lè果guǒ故gù

论lùn曰yüē。三sān示shì导dǎo者zhě。一yī神shén变biàn示shì导dǎo。二èr记jì心xīn示shì导dǎo。三sān教jiào诫jiè示shì导dǎo。如rú其qí次cì第dì以yǐ六liù通tōng中zhōng第dì一yī四sì六liù为wéi其qí自zì性xìng。唯wéi此cǐ三sān种zhǒng引yǐn所suǒ化huà生shēng令lìng初chū发fā心xīn最zuì为wéi胜shèng故gù。或huò此cǐ能néng引yǐn憎zēng背bèi正zhèng法fǎ及jí处chù中zhōng者zhě令lìng发fā心xīn故gù。能néng示shì能néng导dǎo得de示shì导dǎo名míng。又yòu唯wéi此cǐ三sān令lìng于yǘ佛fó法fǎ如rú次cì归guī伏fú信xìn受shòu修xiū行xíng得de示shì导dǎo名míng。余yǘ三sān不bù尔ěr。于yǘ二èr示shì导dǎo教jiào诫jiè最zuì尊zūn。唯wéi此cǐ定dìng由yóu通tōng所suǒ成chéng故gù。定dìng能néng引yǐn他tā利lì乐lè果guǒ故gù。谓wèi前qián二èr导dǎo咒zhòu术shù亦yì能néng。不bù但dàn由yóu通tōng故gù非fēi决jüé定dìng。如rú有yǒu咒zhòu术shù名míng健jiàn驮tuó梨lí持chí此cǐ便biàn能néng腾téng空kōng自zì在zài。复fù有yǒu咒zhòu术shù名míng伊yī刹chà尼ní。持chí此cǐ便biàn能néng知zhī他tā心xīn念niàn。教jiào诫jiè示shì导dǎo除chú漏lòu尽jìn通tōng余yǘ不bù能néng为wéi。故gù是shì决jüé定dìng。又yòu前qián二èr导dǎo有yǒu但dàn令lìng他tā暂zàn时shí回huí心xīn。非fēi引yǐn胜shèng果guǒ。教jiào诫jiè示shì导dǎo亦yì定dìng令lìng他tā引yǐn当dāng利lì益yì及jí安ān乐lè果guǒ。以yǐ能néng如rú实shí方fāng便biàn说shuō故gù。由yóu是shì教jiào诫jiè最zuì胜shèng非fēi余yǘ。神shén境jìng二èr言yán为wéi目mù何hé义yì。颂sòng曰yüē

神shén体tǐ谓wèi等děng持chí境jìng二èr谓wèi行xíng化huà行xíng三sān意yì势shì佛fó运yǜn身shēn胜shèng解jiě通tōng化huà二èr谓wèi欲yǜ色sè四sì二èr外wài处chù性xìng此cǐ各gè有yǒu二èr种zhǒng谓wèi似sì自zì他tā身shēn

论lùn曰yüē。依yī毗pí婆pó沙shā所suǒ说shuō理lǐ趣qǜ。神shén名míng所suǒ目mù唯wéi胜shèng等děng持chí。由yóu此cǐ能néng为wéi神shén变biàn事shì故gù。诸zhū神shén变biàn事shì说shuō名míng为wéi境jìng。此cǐ有yǒu二èr种zhǒng。谓wèi行xíng及jí化huà。行xíng复fù三sān种zhǒng。一yī者zhě运yǜn身shēn。谓wèi乘chéng空kōng行xíng犹yóu如rú飞fēi鸟niǎo。二èr者zhě胜shèng解jiě。谓wèi极jí远yüǎn方fāng作zuò近jìn思sī惟wéi便biàn能néng速sù至zhì。三sān者zhě意yì势shì。谓wèi极jí远yüǎn方fāng举jǚ心xīn缘yüán时shí身shēn即jí能néng至zhì。此cǐ势shì如rú意yì得dé意yì势shì名míng。于yǘ此cǐ三sān中zhòng意yì势shì唯wéi佛fó。运yǜn身shēn胜shèng解jiě亦yì通tōng余yǘ乘chéng。谓wèi我wǒ世shì尊zūn神shén通tōng迅xǜn速sù随suí方fāng远yüǎn近jìn举jǚ心xīn即jí至zhì。由yóu此cǐ世shì尊zūn作zuò如rú是shì说shuō。诸zhū佛fó境jìng界jiè不bù可kě思sī议yì。故gù意yì势shì行xíng唯wéi世shì尊zūn有yǒu。胜shèng解jiě兼jiān余yǘ圣shèng。运yǜn身shēn并bìng异yì生shēng。化huà复fù二èr种zhǒng。谓wèi欲yǜ色sè界jiè。若ruò欲yǜ界jiè化huà外wài四sì处chù。除chú声shēng。若ruò色sè界jiè化huà唯wéi二èr。谓wèi色sè触chù。以yǐ色sè界jiè中zhōng无wú香xiāng味wèi故gù。此cǐ二èr界jiè化huà各gè有yǒu二èr种zhǒng。谓wèi属shǔ自zì身shēn他tā身shēn别bié故gù。身shēn在zài欲yǜ界jiè化huà有yǒu四sì种zhǒng。在zài色sè亦yì然rán。故gù总zǒng成chéng八bā。若ruò生shēng在zài色sè作zuò欲yǜ界jiè化huà。如rú何hé不bù有yǒu成chéng香xiāng味wèi失shī。如rú衣yī严yán具jǜ作zuò而ér不bù成chéng。有yǒu说shuō。在zài色sè唯wéi化huà二èr处chù。化huà作zuò化huà事shì为wéi即jí是shì通tōng不bù。不bù尔ěr。云yǘn何hé。是shì通tōng之zhī果guǒ。此cǐ有yǒu几jǐ种zhǒng。差chā别bié云yǘn何hé。颂sòng曰yüē

能néng化huà心xīn十shí四sì定dìng果guǒ二èr至zhì五wǔ如rú所suǒ依yī定dìng得de从cóng净jìng自zì生shēng二èr化huà事shì由yóu自zì地dì语yǚ通tōng由yóu自zì下xià化huà身shēn与yǚ化huà主zhǔ语yǚ必bì俱jǜ非fēi佛fó先xiān立lì愿yüàn留liú身shēn后hòu起qǐ余yǘ心xīn语yǚ有yǒu死sǐ留liú坚jiān体tǐ余yǘ说shuō无wú留liú义yì初chū多duō一yī心xīn化huà成chéng满mǎn此cǐ相xiāng违wéi修xiū得de无wú记jì摄shè余yǘ得de通tōng三sān性xìng

论lùn曰yüē。神shén境jìng通tōng果guǒ能néng变biàn化huà心xīn力lì能néng化huà生shēng一yī切qiè化huà事shì。此cǐ有yǒu十shí四sì。谓wèi依yī根gēn本běn四sì静jìng虑lǜ生shēng有yǒu差chā别bié故gù。依yī初chū静jìng虑lǜ有yǒu二èr化huà心xīn。一yī欲yǜ界jiè摄shè。二èr初chū静jìng虑lǜ。第dì二èr静jìng虑lǜ有yǒu三sān化huà心xīn。二èr种zhǒng如rú前qián。加jiā二èr静jìng虑lǜ。第dì三sān有yǒu四sì。第dì四sì有yǒu五wǔ。谓wèi各gè自zì下xià。如rú理lǐ应yīng思sī诸zhū果guǒ化huà心xīn依yī自zì上shàng地dì必bì无wú依yī下xià。下xià地dì定dìng心xīn不bù生shēng上shàng果guǒ。势shì力lì劣liè故gù。第dì二èr定dìng等děng果guǒ下xià地dì化huà心xīn对duì初chū定dìng等děng果guǒ上shàng地dì化huà心xīn由yóu依yī及jí行xíng亦yì得dé名míng胜shèng。如rú得de静jìng虑lǜ化huà心xīn亦yì然rán。果guǒ与yǚ所suǒ依yī俱jǜ时shí得de故gù。诸zhū从cóng静jìng虑lǜ起qǐ果guǒ化huà心xīn。此cǐ心xīn必bì无wú直zhí出chū观guān义yì。谓wèi从cóng净jìng定dìng起qǐ初chū化huà心xīn。此cǐ后hòu后hòu心xīn从cóng自zì类lèi起qǐ。此cǐ前qián前qián念niàn生shēng自zì类lèi心xīn。最zuì后hòu化huà心xīn还hái生shēng净jìng定dìng。故gù此cǐ从cóng二èr能néng生shēng二èr心xīn。非fēi定dìng果guǒ心xīn无wú记jì性xìng摄shè。不bù还hái入rù定dìng有yǒu直zhí出chū义yì。如rú从cóng门mén入rù还hái从cóng门mén出chū。诸zhū所suǒ化huà事shì由yóu自zì地dì心xīn。无wú异yì地dì化huà心xīn起qǐ余yǘ地dì化huà故gù。化huà所suǒ发fā言yán通tōng由yóu自zì下xià。谓wèi欲yǜ初chū定dìng化huà所suǒ发fā言yán。此cǐ言yán必bì由yóu自zì地dì心xīn起qǐ。上shàng化huà起qǐ语yǚ由yóu初chū定dìng心xīn。上shàng地dì自zì无wú起qǐ表biǎo心xīn故gù。若ruò一yī化huà主zhǔ起qǐ多duō化huà身shēn。要yào化huà主zhǔ语yǚ时shí诸zhū化huà身shēn方fāng语yǚ。言yán音yīn诠qüán表biǎo一yī切qiè皆jiē同tóng故gù。有yǒu伽gā他tā作zuò如rú是shì说shuō

一yī化huà主zhǔ语yǚ时shí诸zhū所suǒ化huà皆jiē语yǚ一yī化huà主zhǔ若ruò默mò诸zhū所suǒ化huà亦yì然rán

此cǐ但dàn说shuō余yǘ佛fó则zé不bù尔ěr。佛fó诸zhū定dìng力lì最zuì自zì在zài故gù。与yǚ所suǒ化huà语yǚ容róng不bù俱jǜ时shí。言yán音yīn所suǒ诠qüán亦yì容róng有yǒu别bié。发fā语yǚ心xīn起qǐ化huà心xīn既jì无wú。应yīng无wú化huà身shēn。化huà如rú何hé语yǚ。由yóu先xiān愿yüàn力lì留liú所suǒ化huà身shēn后hòu起qǐ余yǘ心xīn发fā语yǚ表biǎo业yè。故gù虽suī化huà语yǚ二èr心xīn不bù俱jǜ。而ér依yī化huà身shēn亦yì得de发fā语yǚ。非fēi唯wéi化huà主zhǔ命mìng现xiàn在zài时shí能néng留liú化huà身shēn令lìng久jiǔ时shí住zhù。亦yì有yǒu令lìng住zhù至zhì命mìng终zhōng后hòu。即jí如rú尊zūn者zhě大dà迦jiā叶yè波bō留liú骨gǔ琐suǒ身shēn至zhì慈cí尊zūn世shì。唯wéi坚jiān实shí体tǐ可kě得de久jiǔ留liú。故gù迦jiā叶yè波bō不bù留liú肉ròu等děng。有yǒu余yǘ师shī说shuō。愿yüàn力lì留liú身shēn必bì无wú有yǒu能néng令lìng至zhì死sǐ后hòu。饮yǐn光guāng尊zūn者zhě留liú骨gǔ琐suǒ身shēn。由yóu诸zhū天tiān神shén持chí令lìng久jiǔ住zhù。初chū习xí业yè者zhě由yóu多duō化huà心xīn方fāng能néng化huà生shēng一yī所suǒ化huà事shì。习xí成chéng满mǎn者zhě由yóu一yī化huà心xīn随suí欲yǜ化huà生shēng多duō少shǎo化huà事shì。如rú是shì十shí四sì能néng变biàn化huà心xīn皆jiē是shì修xiū得dé。无wú记jì性xìng摄shè。即jí是shì通tōng果guǒ无wú记jì摄shè义yì。余yǘ生shēng得děi等děng能néng变biàn化huà心xīn通tōng善shàn不bù善shàn无wú记jì性xìng摄shè。如rú天tiān龙lóng等děng能néng变biàn化huà心xīn。彼bǐ亦yì能néng为wéi自zì他tā身shēn化huà。于yǘ十shí色sè处chù化huà九jiǔ除chú声shēng。理lǐ实shí无wú能néng化huà为wéi根gēn者zhě。然rán所suǒ化huà境jìng不bù离lí根gēn故gù。言yán化huà九jiǔ处chù亦yì无wú有yǒu失shī。天tiān眼yǎn耳ěr言yán为wéi目mù何hé义yì。颂sòng曰yüē

天tiān眼yǎn耳ěr谓wèi根gēn即jí定dìng地dì净jìng色sè恒héng同tóng分fēn无wú缺qüē取qǚ障zhàng细xì远yüǎn等děng

论lùn曰yüē。此cǐ言yán唯wéi目mù天tiān眼yǎn耳ěr根gēn。即jí四sì静jìng虑lǜ所suǒ生shēng净jìng色sè。谓wèi缘yüán光guāng声shēng修xiū加jiā行xíng故gù。依yī四sì静jìng虑lǜ于yǘ眼yǎn耳ěr边biān引yǐn起qǐ彼bǐ地dì微wēi妙miào大dà种zhǒng所suǒ造zào净jìng色sè眼yǎn耳ěr二èr根gēn。见jiàn色sè闻wén声shēng名míng天tiān眼yǎn耳ěr。如rú是shì眼yǎn耳ěr何hé故gù名míng天tiān。体tǐ即jí是shì天tiān。定dìng地dì摄shè故gù。然rán天tiān眼yǎn耳ěr种zhǒng类lèi有yǒu三sān。一yī修xiū得de天tiān。即jí如rú前qián说shuō。二èr者zhě生shēng得dé。谓wèi生shēng天tiān中zhōng。三sān者zhě似sì天tiān。谓wèi生shēng余yǘ趣qǜ由yóu胜shèng业yè等děng之zhī所suǒ引yǐn生shēng能néng远yüǎn见jiàn闻wén似sì天tiān眼yǎn耳ěr。如rú藏cáng臣chén宝bǎo菩pú萨sà轮lún王wáng诸zhū龙lóng鬼guǐ神shén及jí中zhōng有yǒu等děng。修xiū得de眼yǎn耳ěr过guò现xiàn当dāng生shēng恒héng是shì同tóng分fēn。以yǐ至zhì现xiàn在zài必bì与yǚ识shí俱jǜ能néng见jiàn闻wén故gù。处chù所suǒ必bì具jǜ无wú翳yì无wú缺qüē。如rú生shēng色sè界jiè一yī切qiè有yǒu情qíng。能néng随suí所suǒ应yīng取qǚ被bèi障zhàng隔gé极jí细xì远yüǎn等děng诸zhū方fāng色sè声shēng。故gù于yǘ此cǐ中zhōng有yǒu如rú是shì颂sòng

肉ròu眼yǎn于yǘ诸zhū方fāng被bèi障zhàng细xì远yüǎn色sè无wú能néng见jiàn功gōng用yòng天tiān眼yǎn见jiàn无wú遗yí

前qián说shuō化huà心xīn修xiū余yǘ得de异yì。神shén境jìng等děng五wǔ各gè有yǒu异yì耶yē亦yì有yǒu。云yǘn何hé。颂sòng曰yüē

神shén境jìng五wǔ修xiū生shēng咒zhòu药yào业yè成chéng故gù他tā心xīn修xiū生shēng咒zhòu又yòu加jiā占zhàn相xiāng成chéng三sān修xiū生shēng业yè成chéng除chú修xiū皆jiē三sān性xìng人rén唯wéi无wú生shēng得de地dì狱yǜ初chū能néng知zhī

论lùn曰yüē。神shén境jìng智zhì类lèi总zǒng有yǒu五wǔ种zhǒng。一yī修xiū得dé。二èr生shēng得dé。三sān咒zhòu成chéng。四sì药yào成chéng。五wǔ业yè成chéng。曼màn驮tuó多duō王wáng及jí中zhōng有yǒu等děng诸zhū神shén境jìng智zhì是shì业yè成chéng摄shè。他tā心xīn智zhì类lèi总zǒng有yǒu四sì种zhǒng前qián三sān如rú上shàng。加jiā占zhàn相xiāng成chéng。余yǘ三sān各gè三sān。谓wèi修xiū生shēng业yè。除chú修xiū所suǒ得dé皆jiē通tōng善shàn等děng。非fēi定dìng果guǒ故gù不bù得de通tōng名míng。人rén中zhōng都dōu无wú生shēng所suǒ得dé者zhě。余yǘ皆jiē容róng有yǒu。随suí其qí所suǒ应yīng本běn性xìng生shēng念niàn业yè所suǒ成chéng摄shè。于yǘ地dì狱yǜ趣qǜ初chū受shòu生shēng时shí。唯wéi以yǐ生shēng得de他tā心xīn宿sù住zhù知zhī他tā心xīn等děng及jí过guò去qǜ生shēng。苦kǔ受shòu逼bī已yǐ更gèng无wú知zhī义yì。若ruò生shēng余yǘ趣qǜ如rú应yīng当dāng知zhī